Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Kél. 1. ਖੇਡ, ਲਾਡ। 2. ਕੇਲਾ। 3. ਖੇਡ ਭਾਵ ਖੇਡਨ ਦਾ ਸਥਾਨ ਭਾਵ ਬਿੰਦ੍ਰਾਬਨ। 1. pleasure, frolics, merriment. 2. plantain. 3. place of merriment viz., Bindraban where Sri Krishan Ji made merriment with Gopis.
ਉਦਾਹਰਨਾ:
1. ਸੇਜ ਸੁਖਾਲੀ ਸੀਤਲੁ ਪਵਣਾ ਸਹਜ ਕੇਲ ਰੰਗ ਕਰਣਾ ਜੀਉ ॥ Raga Maajh 5, 19, 3:3 (P: 100).
ਉਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਤੂ ਕਰਤੀ ਕੇਲ ॥ Raga Aaasaa 5, 82, 1:1 (P: 390).
ਨਾਨਕ ਐਥੈ ਸੁਖੈ ਅੰਦਰਿ ਰਖਸੀ ਅਗੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਕੇਲ ਕਰੇਹੁ ॥ (ਲਾਡ). Raga Bihaagarhaa 4, Vaar 15, Salok, 3, 2:6 (P: 554).
ਜਿਨ ਹਰਿ ਜਪਿਆ ਸੇ ਹਰਿ ਹੋਏ ਹਰਿ ਮਿਲਿਆ ਕੇਲ ਕੇਲਾਲੀ ॥ (ਕੌਤਕ/ਚੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲਾ). Raga Dhanaasaree 4, 4, 3:2 (P: 667). 2. ਮਾਲੀ ਕੇ ਘਰ ਕੇਲ ਆਛੈ ਕੇਲ ਬੇਲ ਤੇਲ ਗੋ ॥ Raga Todee, Naamdev, 3, 2:2 (P: 718).
3. ਗੰਗਾ ਜਮੁਨਾ ਕੇਲ ਕੇਦਾਰਾ ॥ Raga Maaroo 1, Solhaa 2, 9:1 (P: 1022).
|
| SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
1. pleasure activities, merrymaking, frolics, merriment, gambol; wonderful happenings, miracles, bliss. 2. plantain, banana. 3. place of merriment, Bindraban where Lord Krishna made merriment with Gopis.
SGGS Gurmukhi-English dictionary created by
Dr. Kulbir Singh Thind, MD, San Mateo, CA, USA.
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਸੰ. ਕੇਲਿ. ਨਾਮ/n. ਕ੍ਰੀੜਾ. ਖੇਲ. “ਜਿਮ ਕੇਲਹੀਣ ਕੁਮਾਰ.” (ਪ੍ਰਿਥੁਰਾਜ) “ਬਾਜ ਪਏ ਤਿਸੁ ਰਬ ਦੇ ਕੇਲਾਂ ਵਿਸਰੀਆਂ.” (ਸ. ਫਰੀਦ) 2. ਕੇਲਾ. ਕਦਲੀ. “ਮਾਲੀ ਕੇ ਘਰਿ ਕੇਲ ਆਛੈ.” (ਟੋਡੀ ਨਾਮਦੇਵ) 3. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੀ ਕੇਲਿ ਦਾ ਅਸਥਾਨ. ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ. “ਗੰਗਾ ਜਮਨਾ ਕੇਲ ਕੇਦਾਰਾ.” (ਮਾਰੂ ਸੋਲਹੇ ਮਃ ੧) 4. ਸੰ. ਕੇਲਿਕ. ਕੈਲ. ਦੇਵਦਾਰ ਤੋਂ ਘਟੀਆ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਬਿਰਛ. Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|